HJW schreef:Zondvloedverhalen zijn er op vele plekken en in vele culturen.
Oudere verhalen ook dan het bijbelverhaal.
De schrijvers van de bijbel hebben de andere verhalen gekend en deze overgenomen in hun geschriften.
Het is handig om de ontstaansgeschiedenis van vehalen wat te onderzoeken. Levert verhelderende inzichten op
Er zijn ongetwijfeld overstromingen geweest met regionaal grote invloed, maar een werldwijde overstroming is niet terug te vinden.
Bs"d
De "overal was een overstroming" theorie:
De regionale vloedtheorie gaat er van uit dat de vloedverhalen gebaseerd zijn op regionale overstromingen. Ook de bijbelse vloedgeschiedenis zou terug te voeren zijn op een regionale overstroming, volgens sommigen een vloed in het oude Soemer.
Er zijn echter gegronde redenen om te twijfelen aan deze verklaring. Allereerst zijn de overeenkomsten tussen de verschillende vloedverhalen over de gehele aarde bijzonder treffend. De regionale vloedtheorie kan niet goed verklaren hoe zowel Amerikaanse, Aziatische, als Afrikaanse volken spreken over de vloed als oordeel van een God of godheid over de mensheid, en over één familie die de vloed overleefde en de aarde opnieuw bevolkte. En niet alleen de blauwdruk van de verhalen is op ieder continent gelijk; we zien zelfs dat wereldwijd dezelfde details voorkomen, zoals de regenboog, de dieren op de ark, het aantal opvarenden op de ark, enzovoorts. Het gaat erg ver om te veronderstellen dat deze details toevallig op allerlei verschillende plaatsen zijn ontstaan.
Als we geloven wat de bijbel ons vertelt, namelijk dat de volken recentelijk over de aarde zijn verspreid, en de herinnering van de vloed met zich meenamen, dan levert dat een zeer solide raamwerk op om de mythen te begrijpen. Alle vloedmythen op aarde zijn dan - in meer of mindere mate - vervaagde (of nog toepasselijker: verwaterde) versies van één geschiedenis. We kunnen dan zelfs traceren hoe bepaalde elementen in die geschiedenis verbasterd zijn. Neem bijvoorbeeld het driemaal uitzenden van vogels:
1: Oorspronkelijke vorm:
Genesis: Er wordt driemaal een vogel uitgezonden, (raaf/duif) om te kijken of het water gezakt is. De eerste vogels komen terug. Vervolgens komt de duif terug met een groen takje. [46]
2: Oorspronkelijke vorm in andere culturen:
Volken uit het cascade gebergte: Er wordt meermaals een vogel uitgezonden, de laatste keer komt de vogel terug met een takje. [47]
De bevolking van Michoacan in Mexico: Er worden vogels uitgezonden die niet terug komen. De laatste vogel komt terug met een groen takje in zijn bek. [48]
3: Overgangsvorm in inheems-Amerikaanse verhalen
Het vloedverhaal van de Cree- indianen: Er wordt een vogel uitgezonden, (kraai) en als laatste (duif) een vogel die terugkeert met modder/aarde.
4: Meer verbasterde overgangsvorm:
De Lenape indianen: Er wordt een vogel (fuut) uitgezonden die duikt en de bodem niet kan raken. Hij vliegt daarna heel ver weg en komt terug met modder/aarde.[50]
5: Uiteindelijk verbasterde vorm bij indianenstammen:
De Hareskin-indianen en Sarcee-indianen: Een muskusrat duikt drie maal, en komt terug met modder aarde. [51]
We zien een vervaging van de geschiedenis die stap voor stap plaatsvindt. Het doet denken aan kinderen die in een kring "doorfluistertje" spelen; het mondeling doorgeven zorgt er voor dat het kind aan het eind van de kring een heel ander verhaal vertelt dan het oorspronkelijke verhaal. De geleidelijke verbastering van het uitzenden van vogels laat zien dat de vloedverhalen niet zomaar ontstaan kunnen zijn door onafhankelijke, regionale overstromingen. De mythen voeren terug naar één oorspronkelijke geschiedenis.
Opmerkelijk is het dat de verbastering van dit soort elementen evenredig lijkt met de afstand tot het Midden Oosten en Mesopotamië, van waar alle volken vanwaar alle volken zich verspreid zouden hebben volgens Genesis. (om precies te zijn: Babel) Hoe groter de afstand tot het Midden Oosten, hoe sterker de elementen van het verhaal verwaterd zijn.
Bij volken die op zeer grote afstand van de rest van de mensheid leven, zien we het driemaal uitzenden van vogels zelfs als een op zichzelfstaand scheppingsconcept, losgekoppeld van een vloed of ark. De legendes van Samoa bijvoorbeeld, zeggen dat de aarde ooit bedekt was met water, totdat de hemelgod Tangaloa moe werd van het feit dat hij alleen water zag als hij vanuit de hemel naar beneden keek. Daarom zond hij driemaal een vogel uit om te zoeken naar droog land. De derde keer kwam de vogel terug met het bericht dat er een eiland ontstond in de watermassa. [52] Het scheppingsverhaal van de Ainu, de oorspronkelijke bevolking van Japan, begint met de vermelding dat er een vogel werd uitgezonden naar aarde om de modder te laten opdrogen, het 'slijk van de voortijd'. [53]
Hoe dan ook, als alle vloedverhalen gebaseerd zouden zijn op regionale overstromingen en dus onafhankelijk van elkaar ontstaan zijn, dan zouden we nooit zoveel overeenkomstige elementen mogen vinden, waarin zelfs een duidelijke lijn van verbastering te ontdekken is.
Een tweede reden om de regionale vloedtheorie te verwerpen is dat ze niet verklaart waarom juist een wereldwijde vloed zo significant vaak voorkomt in de mythen van volken. Een overstroming is immers maar één van de vele natuurrampen die volken kan treffen. Denk eens aan vulkaanuitbarstingen, bosbranden, cyclonen, tornado's en stormen, aardbevingen, langdurige droogtes, en sprinkhanenplagen. Er zijn geen mythen die vertellen hoe een godheid de aarde strafte met een vulkaanuitbarsting of cycloon, waarbij één familie gered werd. De massale overstroming steekt met kop en schouders boven de rest van de volksverhalen uit, zelfs bij volken die ver van de oceaan wonen.
De Amerikaanse geleerde Stith Thompson (1885-1976) bekend van zijn onderzoek naar folklore, heeft de motieven (thema's) in volksverhalen verzameld en geordend. Hij onderscheidde zo'n 33.000 verschillende motieven in mythen. Van verhalen die over wereldrampen gaan (met uitzondering van verhalen over het einde der tijden) bleek de meerderheid over een wereldwijde vloed te gaan. Wanneer we de oorzaken van wereldrampen in een tabel plaatsen (54) dan zien we het volgende:
Oorzaken en aantal verhalen: Zondvloed 122, vuur 19, aanhoudende winter 6, grote stenen 2.
Thompson stelde zijn index op in de jaren 30 van de 20e eeuw. Dat is ook de reden dat het aantal vloedverhalen wat hij noemt (122) verouderd is, vandaag de dag zijn er ongeveer 300 vloedverhalen gedocumenteerd. Hoe dan ook: Van de onderzochte legendes over wereldrampen geeft maar liefst 79% een wereldwijde vloed aan als oorzaak! Niet voor niets maken zelfs wetenschappers die niet in een wereldwijde vloed geloven melding van deze bijzondere hoeveelheid vloedverhalen. W.F. Albright spreekt bijvoorbeeld over een 'uitzonderlijke verspreiding van zondvloedverhalen over de wereld' [55] en T.H. Gaster zegt: 'Legendes over een oeroude zondvloed (....) maken deel uit van bijna alle primitieve mythologiën.' [56] F.H. Woods is van mening dat zondvloedverhalen 'opmerkelijk vaak deel uit maken van de folklore van mensen uit het grootste gedeelte van de wereld.' [57]
Ongetwijfeld zuller er lokale overstromingen geweest zijn die overdreven werden tot een universele vloed, maar het is niet geloofwaardig om te veronderstellen dat dit plaats vond onder praktisch alle volken op aarde.
Ik geloof dat het bovenstaande komt uit "De Vloed" van Tjerko Evenboer. Zeer lezenswaardig en aanbevelenswaardig voor christenen.