De drie stadia van Kierkegaard

Moderatie: het moderatieteam
Forumregels
Richtlijnen subforum
> > Lees de richlijnen goed door!

Let op: Het gedeelte Geloof is uitdrukkelijk niet voor forummers die elke vorm van geloof en of spirituele gebieden etc. afwijzen. Grappen maken over geloofstermen en of begrippen die in religie dan wel filosofie gebruikelijk zijn, of ze inhoudsloos verklaren, is verboden.


Moderatie: het moderatieteam
Tufkah
Berichten: 7377
Lid geworden op: 03 sep 2023, 17:33
Man/Vrouw: M

De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Tufkah »

De drie stadia van Kierkegaard zijn de esthetische, ethische en religieuze levensfasen. In de esthetische fase zoekt men genot en vlucht voor verveling, de ethische fase kenmerkt zich door het maken van keuzes en het nemen van verantwoordelijkheid, en de religieuze fase omvat een persoonlijke gemeenschap met God, wat voor Kierkegaard de hoogste vorm van zelfrealisatie is.

Esthetische stadium: Dit is een leven gericht op de wereld, genot en het vermijden van verveling. Een esthetische persoon probeert alles uit het leven te halen, maar mist diepere betekenis. Dit kan leiden tot een gevoel van leegte en een angst om vast te komen zitten.

Ethische stadium: In deze fase maakt het individu keuzes en neemt het verantwoordelijkheid voor zijn leven. De ethische persoon leeft volgens morele principes en verplichtingen, vaak binnen de maatschappij. De nadruk ligt op de rede en het naleven van plichten, maar er blijft een risico op een leven dat nog steeds te veel gericht is op het zelf.

Religieuze stadium: Dit is voor Kierkegaard de hoogste fase van bestaan, waarbij het individu een gemeenschap met God/Christus aangaat. Het gaat verder dan de ethische regels en omvat een 'sprong in het geloof', gekenmerkt door paradoxen en een diepe, persoonlijke verbondenheid met het goddelijke.

---------------------------------

Van nature bevindt de mens zich in het esthetische stadium. In dit stadium is de mens geheel onbewust van het geestelijk leven. Wanneer de mens ontdekt dat hij een geest heeft/is, dan gaat de mens over in het ethische stadium. De mens is zich dan ook bewust geworden van moraliteit. In het ethische stadium is de mens zich ook vaag bewust van een leven in tegenwoordigheid/onmiddelijkheid: het vreemde wat van binnen uit roept. En de mens wordt zich vaag bewust van het zijn van de enkeling.

Het ethische stadium is van belang om te dienen als springplank naar het laatste stadium: het religieuze stadium. Je kunt ieder voorgaand stadium pas werkelijk begrijpen vanuit het opvolgende stadium. Je begrijpt dus het esthetische stadium alleen vanuit het ethische stadium en het ethische stadium is alleen te begrijpen vanuit het religieuze stadium. In het religieuze stadium ben je gegrond in God en begrijp je het christen-zijn ten volle.
Rijkdom is als zeewater: hoe meer je ervan drinkt, hoe meer dorst je krijgt.
J-W
Berichten: 3966
Lid geworden op: 16 aug 2019, 09:27
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door J-W »

Tufkah schreef: 14 nov 2025, 19:15
Ethische stadium: In deze fase maakt het individu keuzes en neemt het verantwoordelijkheid voor zijn leven. De ethische persoon leeft volgens morele principes en verplichtingen, vaak binnen de maatschappij. De nadruk ligt op de rede en het naleven van plichten, maar er blijft een risico op een leven dat nog steeds te veel gericht is op het zelf.
Volgens mij heb ik van kinds af aan in het Ethische stadium geleefd en dat bevalt me nog steeds zo goed dat ik geen rede zie naar het religieuze stadium over te stappen.
Voor mij geen verbondenheid met het goddelijke maar wel met de mensen om mij heen, tastbare vriendschap in voor- en tegenspoed. Wat wil je meer?

In wezen zegt Kierkegaard niets anders dan dat er 3 soorten mensen zijn, de minder goeden, de betere en gelovigen.
Precies wat ik altijd al zeg, een ongelovig natuurlijk mens, "2de stadium", is niet per definitie slechter dan een gelovig geestelijk mens en kan een heel gelukkig leven hebben.

Risico's dat men te veel op het zelf gericht raakt loopt elk mens, ook de geestelijke die zich met God verbonden voelt in het 3de stadium, heilig wordt niemand in zijn leven op deze aarde. Ik zie het meer als een goed streven voor een gelovige wat hem blijkbaar de gewenste voldoening kan geven, Vaderlijke liefde, maar daarbij vergeet dat er op stadium 2 niets tegen is.
Leon
Berichten: 4015
Lid geworden op: 13 jun 2021, 18:45
Man/Vrouw: M
Locatie: Rotterdam

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Leon »

Genot, gebod, gebed.
Ik denk dat je nooit helemaal in 1 stadium zit, maar blijft wisselen. Alleen als je in gebed bent, zal genot en gebod overstegen zijn.
[onderzoekt alle dingen, en behoudt het goede]
peda
Berichten: 24009
Lid geworden op: 08 apr 2016, 09:51
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door peda »

Het lastige bij "' groeps-indelingen "' is altijd wel dat er een soort van pseudo kwaliteitsvergelijkingen in het geding komen.
Mijn groep is om die en die redenen kwalitatief beter als diegenen die tot een andere groep behoren.
Zo ook bij Kierkegaard met zijn verschillende indelingen.
Dat mensen die meer spiritueel schouwend door het leven trekken minder interesse hebben voor het materiële dat is duidelijk en omgekeerd geldt zulks m.i. ook.
Het ontstaat m.i. uit het denken in "' culturen "".
De hooligan op het voetbalveld leeft in een andere cultuur als de wijsgeer met het hoofd in de filosofische lectuur, dat zal niemand ontkennen.
Ook de inboorling die met rituele dansen probeert om de "" regen-god "" gunstig te stemmen, leeft in een andere cultuur als de christelijke- beroeps-gelovige. Het zou in mijn optiek onzin zijn om te beweren dat multi-culti ook betekent dat alle culturen van gelijke kwaliteit zouden zijn.
Dat is in mijn beleving zeer zeker niet het geval, maar welk culturele stadium van Kierkegaard nu met kop en schouder uitsteekt boven de andere stadia, dat oordeel is aan elke beschouwer.
Tufkah
Berichten: 7377
Lid geworden op: 03 sep 2023, 17:33
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Tufkah »

Voor de mens in het esthetische stadium kan zo een indeling bedreigend zijn. Die leeft immers nog in een verdeelde wereld waarin 'goeden' en kwaden' figureren. En het esthetische stadium klinkt niet erg positief. Anderzijds houdt het esthetisch stadium zich in het geheel niet bezig met stadia. In dat stadium is de mens gericht op het eigen plezier. (Zie de black friday gekte momenteel) Het is een dierlijk stadium, waarin de mens zich door zijn levenshouding alleen maar bewust is van het tijdelijke.

De indeling in stadia is dan ook alleen bedoeld voor hen die minimaal het esthetische stadium overstegen zijn.
Rijkdom is als zeewater: hoe meer je ervan drinkt, hoe meer dorst je krijgt.
Tufkah
Berichten: 7377
Lid geworden op: 03 sep 2023, 17:33
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Tufkah »

Leon schreef: 15 nov 2025, 09:42 Genot, gebod, gebed.
Ik denk dat je nooit helemaal in 1 stadium zit, maar blijft wisselen. Alleen als je in gebed bent, zal genot en gebod overstegen zijn.
Volgens mij is er geen directe zwart-wit overgang van het ene stadium naar het andere en is er soms sprake van een wisseling tussen de verschillende stadia. Maar wie eenmaal aan het religieuze stadium heeft geroken die laat zich niet meer verleiden door wereldse zaken. De interesse daarvoor valt weg, wat niet wegneemt dat je evengoed deel neemt aan wereldse zaken. De 'stilte' treedt steeds meer naar voren naarmate de interesse in wereldse zaken afneemt. In het religieuze stadium is 'de stilte' moeiteloos te vinden omdat deze in dat stadium altijd in de achtergrond aanwezig is. Je hoeft niet het klooster in voor 'de stilte'.
Rijkdom is als zeewater: hoe meer je ervan drinkt, hoe meer dorst je krijgt.
peda
Berichten: 24009
Lid geworden op: 08 apr 2016, 09:51
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door peda »

Zelf heb ik wel een zekere hang naar het "' beschouwelijke "'.
Op een sportveld ben ik niet aan te treffen, ook de sportschool trekt mij niet en kroegpraat, waarbij alle problemen middels het gooien van atoombommen snel zijn opgelost, evenmin.
Opscheppen met een mooie auto of een exorbitant groot huis is mij ook vreemd.
Wetenschappelijke publicaties, die neem ik gaarne ter kennis.
Ik verdiep mij verder graag in goede filosofie, maar omarm zelve geen enkele filosofische uitwerking als persoonlijke waarheid.
Kortom lang niet alle culturen spreken mij aan en ik mijd zelfs bepaalde culturen, wellicht omdat ik mij daarvoor te goed acht, in ieder geval is er
totaal geen "' fit "" tussen mijn aanleg/ ervaringen en bepaalde culturele uitgangspunten.
Wat voor mij goed is, hoeft voor een ander helemaal niet goed te zijn, zo mijn credo en daarom doe ik ook niet aan vormen van overtuigings-"' bekering "'.
Ik herken de 3 stadia van Kierkegaard wel degelijk, maar laat de individuele groeps-keuze gewoon aan elke betrokkene.
Wie geen boekenlezer is, gaat maar naar het voetbalveld. Prima zolang ik maar het recht blijf houden om boeken te lezen.
Tufkah
Berichten: 7377
Lid geworden op: 03 sep 2023, 17:33
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Tufkah »

Het is niet zo dat de individuele betrokkene zelf een van de drie stadia uit kan kiezen. De esthetische levensbeschouwing wordt gekenmerkt door hedonisme en nihilisme. Lang leve de lol en je leeft maar een keer, zoiets. Sommige forumdeelnemers dragen die levenshouding zelfs uit op dit forum. Die hebben van de andere twee stadia geen idee.

De ethische levensbeschouwing kun je pas bewust worden als je die ook daadwerkelijk betreedt. Alleen vanuit stadium 2 zie je de domheid en doelloosheid van stadium 1. We leven voorwaarts en leren achterwaarts om Kierkegaard te citeren. En het leren kan alleen plaats hebben door te vergelijken en te begrijpen. In Kierkegaard's filosofie is het niet zo zeer te doen om een beter mens te worden, maar om je "banale zelf" te onttronen en op autodidactisch wijze vanuit het leven zelf jezelf te ontwikkelen. Neem bv de hoerenloper, dat is 100 % zeker stadium 1. I.t.t. de puriteinen die zichzelf het bezoek van een prostituee ontzeggen , is het binnen Kierkegaard's filosofie dusdanig gelegen dat een mens op een gegeven moment er niet meer naar verlangt om zichzelf over te geven aan dergelijke zaken. Vandaar dat er geen zwart-wit scheiding is tussen de diverse stadia. De moraliteit die de ethische levensbeschouwing met zich meebrengt dient doordacht en nageleefd te worden. Een mens kan door omstandigheden weer terug vallen naar stadium 1.
Rijkdom is als zeewater: hoe meer je ervan drinkt, hoe meer dorst je krijgt.
Gebruikersavatar
Dat_beloof_ik
Berichten: 2428
Lid geworden op: 17 mar 2022, 16:10
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Dat_beloof_ik »

Tufkah schreef: 15 nov 2025, 14:59 Het is niet zo dat de individuele betrokkene zelf een van de drie stadia uit kan kiezen. De esthetische levensbeschouwing wordt gekenmerkt door hedonisme en nihilisme. Lang leve de lol en je leeft maar een keer, zoiets. Sommige forumdeelnemers dragen die levenshouding zelfs uit op dit forum. Die hebben van de andere twee stadia geen idee.

De ethische levensbeschouwing kun je pas bewust worden als je die ook daadwerkelijk betreedt. Alleen vanuit stadium 2 zie je de domheid en doelloosheid van stadium 1. We leven voorwaarts en leren achterwaarts om Kierkegaard te citeren. En het leren kan alleen plaats hebben door te vergelijken en te begrijpen. In Kierkegaard's filosofie is het niet zo zeer te doen om een beter mens te worden, maar om je "banale zelf" te onttronen en op autodidactisch wijze vanuit het leven zelf jezelf te ontwikkelen. Neem bv de hoerenloper, dat is 100 % zeker stadium 1. I.t.t. de puriteinen die zichzelf het bezoek van een prostituee ontzeggen , is het binnen Kierkegaard's filosofie dusdanig gelegen dat een mens op een gegeven moment er niet meer naar verlangt om zichzelf over te geven aan dergelijke zaken. Vandaar dat er geen zwart-wit scheiding is tussen de diverse stadia. De moraliteit die de ethische levensbeschouwing met zich meebrengt dient doordacht en nageleefd te worden. Een mens kan door omstandigheden weer terug vallen naar stadium 1.
Hoezo is het leven in stadium 1 dom en doelloos?
Dat is beledigend.
Ik ben niet dom en leef niet doelloos.
Ja, ik heb andere doelen dan jij, maar waarom maakt dat mijn doelen onzinnig?
En dan verwijt jij anderen dat ze jou uitingen als onzin zien?
Dat is wederom, zoals ik wel vaker bij moet vast stellen, meten met 2 maten: Je verwijt anderen mensen zaken waar je jezelf ook een schuldig maakt.
Dat is hypocriet en getuigt bepaald niet van 'vergelijken en begrijpen' zoals jij dat in een stadium 2 veronderstelt.

Wat als de hoerenloper nu naar de hoeren gaat om zich bewust te zijn van een hogere werkelijkheid die betekenis geeft aan de daden van het individu, zit hij dan wel in stadium 3?
En Kierkegaard zelf bleef zijn verloofde 'emotioneel' trouw tot aan de dood, dus dat maakt hem iemand die in stadium 1 is blijven hangen.
Tufkah
Berichten: 7377
Lid geworden op: 03 sep 2023, 17:33
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Tufkah »

Hallo DBI

Alleen het ego kan beledigd zijn. Het is onnodig om vermelden dat de mens in stadium 1 nog met een ego is aangedaan. Kierkegaard is aan jou niet besteedt. Blijf gewoon in je hedonistische levenshouding hangen, dat doen de meeste mensen.
Rijkdom is als zeewater: hoe meer je ervan drinkt, hoe meer dorst je krijgt.
J-W
Berichten: 3966
Lid geworden op: 16 aug 2019, 09:27
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door J-W »

Tufkah schreef: 15 nov 2025, 14:59 Het is niet zo dat de individuele betrokkene zelf een van de drie stadia uit kan kiezen. De esthetische levensbeschouwing wordt gekenmerkt door hedonisme en nihilisme. Lang leve de lol en je leeft maar een keer, zoiets. Sommige forumdeelnemers dragen die levenshouding zelfs uit op dit forum. Die hebben van de andere twee stadia geen idee.
Hallo Tufkah

Wat zit jou toch dwars dat je op dit forum zo te keer gaat tegen natuurlijke mensen die net als jij netjes leven maar alleen jouw geloofsovertuiging niet delen?
Deze arrogante hoogmoed past toch niet bij de geestelijke mens van de apostel Paulus?
Je zet jezelf op deze manier wel te kijk hoor, niet doen.
Dat jij nog met een groot ego zit opgescheept wisten we al maar laat het niet telkens zo merken joh, dat maakt jou en je geestelijke overdenkingen onnodig ongeloofwaardig en dat is toch juist wat jij niet wil op GG?
Laat ons in de waan dat Tufkah als enige in Kierkegaards stadium 3 verkeert, voor mij mag je, maar zwijg over anderen.
Als ik jou was zou ik het oordelen, het indelen wie van de GG-deelnemers in welk stadium verkeert, echt aan Jezus overlaten. Voor je het weet deelt Hij jou in een groep in waar je niet blij mee zal zijn. Of misschien ook wel. Lang leve de lol :lol:
Leon
Berichten: 4015
Lid geworden op: 13 jun 2021, 18:45
Man/Vrouw: M
Locatie: Rotterdam

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Leon »

Ik las elders: daar waar geloof begint gaat het verstand op nul. Bij stadium 1, hedonisme is geen verstand. Bij stadium 3, het religieuze, is ook geen verstand. Verstand hoort bij het ethische stadium. De levensvraag, wanneer kan ik de druk van het verstand loslaten? Dat kan alleen in het religieuze stadium. Sommigen beginnen er gewoonweg nooit aan, verstand.

De drie stadia bij Kierkegaard zijn:
1) Esthetisch
2) Ethisch
3) Religieus

Bij de esthetische fase volgt men het gevoel, de programmering van lust en onlust, en heeft men geen verstand.

Bij de ethische fase bouwt men verstand op, maar komt men vast te zitten in lijdend bewustzijn.

Bij de religieuze fase leert men afstand te doen van het lijdend bewustzijn, en het verstand weer los te laten voor acceptatie van wat de werkelijkheid is.

De oproep vanuit het religieuze om onbevangen als een kind naar het wereldgebeuren te kijken is alleen een oproep voor het die vastzitten in het het lijdend bewustzijn van het verstand. Voor het die nog nooit hun verstand gebruikt hebben is deze oproep te vroeg. Zij moeten eerst hun verstand gebruiken om in lijdend bewustzijn te komen, om dit weer los te kunnen laten en verlicht te worden. Voor de mensen in esthetische fase is verlichting (nog) niet mogelijk.

Copilot:
Het is opvallend hoe Kierkegaards driedeling niet alleen een filosofisch kader biedt, maar ook een soort ontwikkelingsweg voor het individu schetst. In de esthetische fase draait alles om onmiddellijke bevrediging en impulsiviteit, wat veel lijkt op de kinderlijke onschuld of zelfs naïviteit. Maar pas in de ethische fase, wanneer iemand verantwoordelijkheid neemt en het verstand gebruikt, ontstaat er ruimte voor een dieper bewustzijn van zichzelf en de wereld. Dat lijdend bewustzijn kan zwaar zijn, maar is blijkbaar noodzakelijk als tussenstation op weg naar de religieuze fase, waarin men uiteindelijk het verstand relativeert en een open, accepterende houding tegenover het leven ontwikkelt. Deze opvatting benadrukt dat groei gepaard gaat met worsteling; zonder het lijden van het verstand is er geen werkelijke mogelijkheid tot verlichting of loslaten. Het proces is dus niet lineair, maar vraagt om doorleefde stappen en geduld met jezelf.
[onderzoekt alle dingen, en behoudt het goede]
Tufkah
Berichten: 7377
Lid geworden op: 03 sep 2023, 17:33
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Tufkah »

Kierkegaards driedeling is idd een schets van de menselijke ontwikkelingsweg. In de esthetische fase zien we ook de oproep van Jezus terug om afstand te nemen van "de begeerte der ogen". Het zintuigelijk contact met objecten van onze begeerte bedoelde Jezus daar mee. Het zintuigelijk contact met begeerde objecten biedt de mens houvast. Het is dus een "loslaten". De mens die de begeerde objecten loslaat, laat daarmee ook zichzelf een beetje los.

Ethiek, moraliteit (de 2e fase) komt niet zomaar aanwaaien. Een uitspraak van Kierkegaard is de volgende: Veel mensen komen aan hun levenswijsheid als schooljongens, die het antwoord uit hun rekenboekje overschrijven zonder de berekening te hebben uitgevoerd. Je ethiek uit de Bijbel halen en deze mentaal omzetten is als de schooljongen die antwoorden overschrijft. Niet dat de ethiek uit de Bijbel niet deugt, maar deze dient doorleefd te worden.

I.m.o. is de moraliteit (de ethische fase) belangrijk om de volgende reden: er is 'iets' in de mens wat niet gedacht kan worden. En jouw gedachten moeten dat opmerken, dat is een paradox. Daarom mag moraliteit geen doel hebben, het is uit zichzelf zo. Ook van het lijden wordt de mens zich bewust in de ethische fase. Daarin schuilt ook al een paradox, het hedonisme in de eerste fase drukt het lijden weg. Genietingen dienen in de eerste fase om de confrontatie met het lijden niet aan te hoeven gaan. Naarmate men vordert in de ethische fase zal het lijden zich openbaren. De (hedonistische) mens die dit leest zal denken: "wat schiet je er dan mee op met die ethische fase?" Niks. Moraliteit brengt je aanvankelijk geen geluk, reden te meer voor veel mensen om weer terug te keren naar de esthetische fase.

Het is het 'iets' wat niet gedacht kan worden wat de aandacht trekt. En dat 'iets' is wat naastenliefde in de menselijke geest doet veranderen. Naastenliefde gaat namelijk een rol spelen in de ethische fase. Naastenliefde en moraliteit horen bij elkaar.
Rijkdom is als zeewater: hoe meer je ervan drinkt, hoe meer dorst je krijgt.
Leon
Berichten: 4015
Lid geworden op: 13 jun 2021, 18:45
Man/Vrouw: M
Locatie: Rotterdam

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Leon »

hedonisme is leuk totdat je geconfronteerd wordt met ziekte, dood, ellende, je ontwikkelt verstand om de ellende te voorkomen, alleen dan blijkt het niet te voorkomen en moet je leren loslaten.

VerderL

Kan je misschien niet beter de tussenfase van verstand, met controlewil om ellende te voorkomen, overslaan, en direct naar acceptatie gaan? Of is dat niet mogelijk

Copilot:
Dat is een interessante vraag, want het klinkt logisch om de fase van controle en lijdend bewustzijn te willen vermijden en meteen door te gaan naar acceptatie. Toch lijkt het proces van groei en verlichting juist afhankelijk te zijn van die tussenfase. Zonder de confrontatie met je eigen controlebehoefte en het ervaren van lijden, ontbreekt vaak het besef van wat er eigenlijk losgelaten moet worden. Het is als het willen overslaan van leren lopen en direct willen rennen—de tussenstap is nodig om echt stevig te kunnen staan. Misschien is het juist die worsteling die acceptatie haar diepgang geeft en voorkomt dat het enkel oppervlakkige berusting blijft.
[onderzoekt alle dingen, en behoudt het goede]
Tufkah
Berichten: 7377
Lid geworden op: 03 sep 2023, 17:33
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Tufkah »

Het lijden is absoluut noodzakelijk. Volgens Kierkegaard is lijden een fundamenteel onderdeel van het menselijk bestaan en het christelijk geloof, dat nauw verweven is met vreugde en vertrouwen. Kierkegaard onderscheidt ook nog eens diverse vormen van lijden. Dat gaat mij iets te ver, maar lijden is wel precisiewerk. Het brengt namelijk een zielsbeweging op gang waardoor de mens vertrouwd raakt met het innerlijk (aan)voelen. Daar doet zich ook een paradox voor: wie de Ander kan (aan)voelen , die kan dat ook bij zichzelf. Het is de Ander die jou openbreekt waarin je daadwerkelijk voelt wat de Ander beweegt, dat is de daadwerkelijke act van naastenliefde. Dat is doorgaans niet fijn, want de Ander lijdt, anders valt er niks te 'voelen'. Door daadwerkelijk meevoelen met de Ander komt het religieuze stadium ook in zicht. Zelf lijden en daadwerkelijk méélijden met de Ander is tevens je kruis dragen bedoeld zoals in Lukas 9:23. Lijden en zelfverloochening vallen onvermijdelijk samen.
Rijkdom is als zeewater: hoe meer je ervan drinkt, hoe meer dorst je krijgt.
Tufkah
Berichten: 7377
Lid geworden op: 03 sep 2023, 17:33
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Tufkah »

https://www.derekprince.nl/overdenkinge ... s-opnemen/
Gisteren lazen we over Jezus in Lukas 9:23: Tegen allen zei Hij: Wie achter mij aan wil komen, moet zichzelf verloochenen en dagelijks zijn kruis op zich nemen en mij volgen.

Dat woord dagelijks heb ik nooit prettig gevonden. Lange tijd heb ik dat vers in Lukas 9 vakkundig omzeild, omdat ik dezelfde tekst wist te vinden op een andere plaats, waar het woord dagelijks is weggelaten: Mattheüs 16:24. Daar worden exact dezelfde woorden gebruikt, maar zonder dat lastige woordje dagelijks. In die tijd was mijn theologie en onderwijs volledig gebaseerd op een ‘eens-en-voor-altijd-ervaring’ van het kruis. Op zichzelf is die benadering volkomen juist en theologisch verantwoord, maar er is méér dan dat. En hier, in Lukas 9:23, smokkelt Jezus dat kleine woordje dagelijks erin: Hij moet dagelijks zijn kruis op zich nemen en mij volgen. Inmiddels geloof ik dat voor christenen elke nieuwe dag een nieuwe kans betekent om ons kruis op ons te nemen. Gebruikt u die kans, dan hebt u een dag van overwinning. Maar laat u die gelegenheid voorbijgaan, dan is het een dag van nederlaag.
Dit verschil tussen Lukas 9:23 en Mattheüs 16:24 is mij nooit opgevallen, maar deze auteur heeft wel een punt. Waar je het lijden tegenkomt kun je het verwelkomen, zowel je eigen lijden als dat van de medemens.
Maar wat is dan dat kruis? Charles Simpson verklaarde het eens als volgt: ,,Jouw kruis is de plaats waar jouw wil en de wil van God elkaar kruisen.’’
Deze quote kende ik ook niet, maar Charles Simpson zegt het juist. Waar jouw lijden is, daar wijkt jouw eigen willen en openbaart de wil van God zich. Ik kan hier schrijven dat Gods wil liefde is, maar dat is loos gepraat, alleen het leven zelf openbaart Gods wil.....
Rijkdom is als zeewater: hoe meer je ervan drinkt, hoe meer dorst je krijgt.
Gebruikersavatar
Dat_beloof_ik
Berichten: 2428
Lid geworden op: 17 mar 2022, 16:10
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Dat_beloof_ik »

Tufkah schreef: 15 nov 2025, 17:50 Hallo DBI

Alleen het ego kan beledigd zijn. Het is onnodig om vermelden dat de mens in stadium 1 nog met een ego is aangedaan. Kierkegaard is aan jou niet besteedt. Blijf gewoon in je hedonistische levenshouding hangen, dat doen de meeste mensen.
Je stelt dat leven in stadium 1 dom en doelloos is. Dat is beledigend, ongeacht of de ander wel of geen ego heeft, ongeacht of een andere dat als belediging voelt. Het zijn jouw woorden en die zijn beledigend. Waarom neem je geen verantwoordelijkheid voor je eigen actie?
Jammer dat je het weer nodig vind om op een normale vraag te moeten antwoorden met beledigingen, zonder als redelijk volwassene antwoord te geven. Typisch stadium 1 als je het mij vraagt, je ego zit je te veel dwars.
Wederom toon je zelf gedrag dat j́e anderen kwalijk neemt.
J-W
Berichten: 3966
Lid geworden op: 16 aug 2019, 09:27
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door J-W »

Tufkah schreef: 15 nov 2025, 23:33 Het lijden is absoluut noodzakelijk. Volgens Kierkegaard is lijden een fundamenteel onderdeel van het menselijk bestaan en het christelijk geloof, dat nauw verweven is met vreugde en vertrouwen. Kierkegaard onderscheidt ook nog eens diverse vormen van lijden. Dat gaat mij iets te ver, maar lijden is wel precisiewerk. Het brengt namelijk een zielsbeweging op gang waardoor de mens vertrouwd raakt met het innerlijk (aan)voelen. Daar doet zich ook een paradox voor: wie de Ander kan (aan)voelen , die kan dat ook bij zichzelf. Het is de Ander die jou openbreekt waarin je daadwerkelijk voelt wat de Ander beweegt, dat is de daadwerkelijke act van naastenliefde. Dat is doorgaans niet fijn, want de Ander lijdt, anders valt er niks te 'voelen'. Door daadwerkelijk meevoelen met de Ander komt het religieuze stadium ook in zicht. Zelf lijden en daadwerkelijk méélijden met de Ander is tevens je kruis dragen bedoeld zoals in Lukas 9:23. Lijden en zelfverloochening vallen onvermijdelijk samen.
Leuk geloof heb jij Tufkah, heb je lekker veel geleden in je leven en lijd je nog steeds?
Het is dat ik niets met masochisme heb, anders kwam ik eens bij je buurten, ik met jou méélijden, samen lekker lijden.
Of is het weer loos gepreek van je, dan heb ik niets gezegd ;)
Leon
Berichten: 4015
Lid geworden op: 13 jun 2021, 18:45
Man/Vrouw: M
Locatie: Rotterdam

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Leon »

Tufkah schreef: 15 nov 2025, 23:33 Het lijden is absoluut noodzakelijk. Volgens Kierkegaard is lijden een fundamenteel onderdeel van het menselijk bestaan en het christelijk geloof, dat nauw verweven is met vreugde en vertrouwen. Kierkegaard onderscheidt ook nog eens diverse vormen van lijden. Dat gaat mij iets te ver, maar lijden is wel precisiewerk. Het brengt namelijk een zielsbeweging op gang waardoor de mens vertrouwd raakt met het innerlijk (aan)voelen. Daar doet zich ook een paradox voor: wie de Ander kan (aan)voelen , die kan dat ook bij zichzelf. Het is de Ander die jou openbreekt waarin je daadwerkelijk voelt wat de Ander beweegt, dat is de daadwerkelijke act van naastenliefde. Dat is doorgaans niet fijn, want de Ander lijdt, anders valt er niks te 'voelen'. Door daadwerkelijk meevoelen met de Ander komt het religieuze stadium ook in zicht. Zelf lijden en daadwerkelijk méélijden met de Ander is tevens je kruis dragen bedoeld zoals in Lukas 9:23. Lijden en zelfverloochening vallen onvermijdelijk samen.
De fase van lijdend bewustzijn hoeft ook niet nodeloos verlengd te worden. Zalig zijn de armen van geest, zij kunnen direct door naar acceptatie. Misschien is acceptatie ook mogelijk vanuit eerlijk diep voelen, in plaats van een fase van onbegrip.
[onderzoekt alle dingen, en behoudt het goede]
Tufkah
Berichten: 7377
Lid geworden op: 03 sep 2023, 17:33
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Tufkah »

Leon schreef: 16 nov 2025, 09:14
Tufkah schreef: 15 nov 2025, 23:33 Het lijden is absoluut noodzakelijk. Volgens Kierkegaard is lijden een fundamenteel onderdeel van het menselijk bestaan en het christelijk geloof, dat nauw verweven is met vreugde en vertrouwen. Kierkegaard onderscheidt ook nog eens diverse vormen van lijden. Dat gaat mij iets te ver, maar lijden is wel precisiewerk. Het brengt namelijk een zielsbeweging op gang waardoor de mens vertrouwd raakt met het innerlijk (aan)voelen. Daar doet zich ook een paradox voor: wie de Ander kan (aan)voelen , die kan dat ook bij zichzelf. Het is de Ander die jou openbreekt waarin je daadwerkelijk voelt wat de Ander beweegt, dat is de daadwerkelijke act van naastenliefde. Dat is doorgaans niet fijn, want de Ander lijdt, anders valt er niks te 'voelen'. Door daadwerkelijk meevoelen met de Ander komt het religieuze stadium ook in zicht. Zelf lijden en daadwerkelijk méélijden met de Ander is tevens je kruis dragen bedoeld zoals in Lukas 9:23. Lijden en zelfverloochening vallen onvermijdelijk samen.
De fase van lijdend bewustzijn hoeft ook niet nodeloos verlengd te worden. Zalig zijn de armen van geest, zij kunnen direct door naar acceptatie. Misschien is acceptatie ook mogelijk vanuit eerlijk diep voelen, in plaats van een fase van onbegrip.
Daadwerkelijk arm van geest is de mens pas als hij gegrond is in God. Volgens Kierkegaard is de 'geloofssprong' daarbij noodzakelijk welke gepaard gaat met zowel vreugde als lijden. Voor hem was geloof geen dogmatisch instemmen, maar Jezus navolgen in nederigheid en lijden. Naarmate je Gods grond nadert zal het lijden daarom ook toe nemen. Volgens mij zijn er geen sluipweggetjes. Dat het niet nodeloos verlengd hoeft te worden , dat is zeker zo. Als eenmaal de werkelijke betekenis van "arm van geest zijn" innerlijk gekend is (de Nous) is het lijden van je zelf voorbij. Maar het lijden van de Ander uiteraard niet. Het bodhisattva-schap kan ook op christelijke wijze verwezenlijkt worden. Wat in christelijke zin geen uitstel van verlichting is, dat is onzinnig. Het licht schijnt in de duisternis, of het doet dat niet.
Rijkdom is als zeewater: hoe meer je ervan drinkt, hoe meer dorst je krijgt.
Gebruikersavatar
Yours
Berichten: 3227
Lid geworden op: 15 feb 2020, 15:15
Man/Vrouw: V

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Yours »

Leon schreef: 16 nov 2025, 09:14
Tufkah schreef: 15 nov 2025, 23:33 Het lijden is absoluut noodzakelijk. Volgens Kierkegaard is lijden een fundamenteel onderdeel van het menselijk bestaan en het christelijk geloof, dat nauw verweven is met vreugde en vertrouwen. Kierkegaard onderscheidt ook nog eens diverse vormen van lijden. Dat gaat mij iets te ver, maar lijden is wel precisiewerk. Het brengt namelijk een zielsbeweging op gang waardoor de mens vertrouwd raakt met het innerlijk (aan)voelen. Daar doet zich ook een paradox voor: wie de Ander kan (aan)voelen , die kan dat ook bij zichzelf. Het is de Ander die jou openbreekt waarin je daadwerkelijk voelt wat de Ander beweegt, dat is de daadwerkelijke act van naastenliefde. Dat is doorgaans niet fijn, want de Ander lijdt, anders valt er niks te 'voelen'. Door daadwerkelijk meevoelen met de Ander komt het religieuze stadium ook in zicht. Zelf lijden en daadwerkelijk méélijden met de Ander is tevens je kruis dragen bedoeld zoals in Lukas 9:23. Lijden en zelfverloochening vallen onvermijdelijk samen.
De fase van lijdend bewustzijn hoeft ook niet nodeloos verlengd te worden. Zalig zijn de armen van geest, zij kunnen direct door naar acceptatie. Misschien is acceptatie ook mogelijk vanuit eerlijk diep voelen, in plaats van een fase van onbegrip.
Waar geen ego is, kan het ego ook niet sterven.

Hier volgt dan weer uit dat (qua ervaringen van het leven) geen van de 3 fasen van Kierkegaard overgeslagen kan worden.
Reïncarnatie is een Kosmische Wet en de verbindende factor binnen het bewustzijnsproces van de mens.
Leon
Berichten: 4015
Lid geworden op: 13 jun 2021, 18:45
Man/Vrouw: M
Locatie: Rotterdam

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Leon »

Yours schreef: 16 nov 2025, 09:34
Leon schreef: 16 nov 2025, 09:14

De fase van lijdend bewustzijn hoeft ook niet nodeloos verlengd te worden. Zalig zijn de armen van geest, zij kunnen direct door naar acceptatie. Misschien is acceptatie ook mogelijk vanuit eerlijk diep voelen, in plaats van een fase van onbegrip.
Waar geen ego is, kan het ego ook niet sterven.

Hier volgt dan weer uit dat (qua ervaringen van het leven) geen van de 3 fasen van Kierkegaard overgeslagen kan worden.
Als iemand tot “diep voelen” komt zonder fase van onbegrip kan hier, denk ik, ook wel een houding van acceptatie inzitten. Maar vanuit mijn denken kan ik weinig anders dan een verstandelijke fase als logische tussenfase zien. Het is dan dat je “lijden” als “nuttig” moet gaan zien, en dat is paradoxaal.

Copilot:
Je raakt hier inderdaad een belangrijk punt aan: het idee dat acceptatie en diep voelen ook rechtstreeks kunnen ontstaan, zonder dat men noodzakelijk door een periode van onbegrip of rationeel lijden hoeft te gaan. De uitspraak “zalig zijn de armen van geest” wijst er immers op dat eenvoud en openheid soms méér toegang geven tot acceptatie dan eindeloos analyseren. Toch lijkt het, zoals je zelf ook benoemt, voor veel mensen onvermijdelijk om de fase van verstandelijk worstelen te doorlopen voordat echte overgave mogelijk is. Het paradoxale nut van lijden zit hem misschien in het feit dat het ons bewust maakt van onze beperkingen en controlewens; pas als we dat hebben ingezien, kunnen we het ook werkelijk loslaten. Het blijft een fascinerend spanningsveld tussen intuïtieve acceptatie en de noodzaak van doorleefde worsteling.
[onderzoekt alle dingen, en behoudt het goede]
Tufkah
Berichten: 7377
Lid geworden op: 03 sep 2023, 17:33
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door Tufkah »

Over de dood van het ego is het verstandig om niet te gaan zoeken op internet. Daar staat voornamelijk onzin. In Kierkegaardse zin is het de dood ernstig nemen. Niet de dood van een ander, maar die van jezelf.
Kierkegaard schreef:De ernst is gelegen in ons eigen innerlijk, we kunnen hem alleen onszelf toe-
eigenen. Dat is moeilijk, omdat we in het denken aan de dood snel geneigd zijn onszelf
buitenspel te plaatsen. Dat dit fenomeen van alle tijden is liet Epicurus al zien met zijn
uitspraak: ‘als ik er ben is de dood er niet, en wanneer de dood er is ben ik er niet’. Maar dit
is een grap waarmee de listige spreker zich buitenspel plaatst, zegt Kierkegaard; de dood is
immers beslissend: zij komt een keer en dan is alles voorbij. Het heeft geen zin de dood te
verloochenen want de dood is niet ernstig, als we dood zijn hebben we het ernstig worden al
achter de rug; alleen de gedáchte aan de dood is ernstig. De dood sluit ons leven af, niets zal
er meer aan toegevoegd worden. De betekenis van het leven voor onszelf is definitief
voorbij. Er rest slechts nog stilte, maar zelfs die kunnen we niet langer ervaren.
De mystieke dood is een existentiële waarheid die slechts met het hart gekend kan worden. Maar God geeft jou de dood niet zomaar cadeau. Maar de dood -intellectueel- ernstig nemen als het definitieve einde van 'ik' dat kan natuurlijk altijd. U geschiedde naar uw geloof.

In Kierkegaardse zin is de mens zoals die existeert in dit leven niet werkelijk. De mens kan alleen werkelijk zijn als enkeling. De enkeling verhoudt zich louter tot zichzelf en paradoxaal daarmee ook tot God. Hoewel God nergens te bekennen is in de zelf-verhouding. Er is alleen het Licht wat schijnt in de duisternis. Daarmee is Godsverlatenheid tevens Gods ontvankelijkheid.
Rijkdom is als zeewater: hoe meer je ervan drinkt, hoe meer dorst je krijgt.
J-W
Berichten: 3966
Lid geworden op: 16 aug 2019, 09:27
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door J-W »

Tufkah schreef: 16 nov 2025, 11:27 Over de dood van het ego is het verstandig om niet te gaan zoeken op internet. Daar staat voornamelijk onzin. In Kierkegaardse zin is het de dood ernstig nemen. Niet de dood van een ander, maar die van jezelf.
Kierkegaard schreef:De ernst is gelegen in ons eigen innerlijk, we kunnen hem alleen onszelf toe-
eigenen. Dat is moeilijk, omdat we in het denken aan de dood snel geneigd zijn onszelf
buitenspel te plaatsen. Dat dit fenomeen van alle tijden is liet Epicurus al zien met zijn
uitspraak: ‘als ik er ben is de dood er niet, en wanneer de dood er is ben ik er niet’. Maar dit
is een grap waarmee de listige spreker zich buitenspel plaatst, zegt Kierkegaard; de dood is
immers beslissend: zij komt een keer en dan is alles voorbij. Het heeft geen zin de dood te
verloochenen want de dood is niet ernstig, als we dood zijn hebben we het ernstig worden al
achter de rug; alleen de gedáchte aan de dood is ernstig. De dood sluit ons leven af, niets zal
er meer aan toegevoegd worden. De betekenis van het leven voor onszelf is definitief
voorbij. Er rest slechts nog stilte, maar zelfs die kunnen we niet langer ervaren.
De mystieke dood is een existentiële waarheid die slechts met het hart gekend kan worden. Maar God geeft jou de dood niet zomaar cadeau. Maar de dood -intellectueel- ernstig nemen als het definitieve einde van 'ik' dat kan natuurlijk altijd. U geschiedde naar uw geloof.

In Kierkegaardse zin is de mens zoals die existeert in dit leven niet werkelijk. De mens kan alleen werkelijk zijn als enkeling. De enkeling verhoudt zich louter tot zichzelf en paradoxaal daarmee ook tot God. Hoewel God nergens te bekennen is in de zelf-verhouding. Er is alleen het Licht wat schijnt in de duisternis. Daarmee is Godsverlatenheid tevens Gods ontvankelijkheid.
Wat ben jij intensief met de dood bezig zeg. Iedereen weet dat die een keer komt en het is daarom een goede zaak als men er voor die tijd voor zorgt dat alles netjes achtergelaten wordt en de begrafenis goed geregeld is. Maar verder niet te veel bij staan is mijn credo, als hij komt dan komt hij.
peda
Berichten: 24009
Lid geworden op: 08 apr 2016, 09:51
Man/Vrouw: M

Re: De drie stadia van Kierkegaard

Bericht door peda »

Bij de mystieke dood blijft het denkende biologische lichaam gewoon voortleven, alleen neemt de God-Gerichtheid de regie inzake de persoonlijkheid over.
Ook een mysticus kan biologisch oer -oud worden en gewoon genieten van spijs, drank en een goede gezondheid.
De lichaamsfuncties blijven gewoon bestaan.