Gaitema 23 schreef: Gisteren, 07:42
Zelf ben ik van de overtuiging dat er in ons mensen een kortzichtig probleem heerst. We gaan af naar iets visueels en denken niet verder op geestelijk niveau. We zien een kerk, een doopvond, een priester en de lidmaatschap. Maar dat is het zichtbare van deze wereld, maar wat gebeurd er geestelijk?
In het katholieke denken zijn tijdens de sacramenten de natuurlijke en geestelijke wereld één, omdat Christus één is. Wat we dus zichtbaar zien gebeuren, gebeurt ook daadwerkelijk in de geestelijke wereld. We kunnen zo controleren of een vermeend sacrament wel echt een sacrament is, door het onderzoeken van de gebruikte riten en de gemeenschap waarin het werd toegediend. Daarom spreekt de liturgie in het algemeen zowel de zintuigen als de geest aan en gebruiken we allerlei elementen uit de schepping, van water tot wierook, opdat we God zo met heel ons wezen dienen.
Laten we drie teksten uit de bijbel erbij nemen:
Eerste tekst:
1 Petrus 3:21
" En dat water is een voorafbeelding van het water van de doop, die niet het vuil van het lichaam wast, maar een vraag is aan God om een zuiver geweten. De doop brengt redding dankzij de opstanding van Jezus Christus."
Deze tekst toont naar mijn idee al een probleem. De doop is een vraag van God om een zuiver geweten. Dus door mij te laten dopen stel ik aan God die vraag voor het krijgen van een zuiver geweten. Dan moet je al wel met een vormsel komen om die vraag te kunnen stellen, want anders is het niet af. Dat idee is bij ons wel het geloofsbelijdenis een beetje, maar daarvan is vooral gemaakt dat we erkennen dat Jezus bestaat en voor ons aan het kruis is gegaan. Ook dat is niet af en zo ervoer ik dat ook. Ik was gedoopt door mijn ouders. Het was iets wij zij voor mij deden met het oog op totaal wat anders, namelijk of God een verbond met me aan wil gaan. Vervolgens deed ik belijdenis omdat mijn moeder zei: " je gelooft al in Jezus, waarom doe je het niet?" Dus ik deed het, maar het voelde als te vroeg. Immers ontbrak me volledig de kracht om Jezus te volgen, kende ik Hem nog niet goed genoeg en was ik niet zeker ervan of ik nu wel gered ben en geen valse christen ben die toch ten einde lest verloren zal gaan. En was ik wel echt bereid Jezus te volgen of "durfde ik het niet" en "weerstond ik het kwaad niet voldoende"? Mijn hang naar de wereld was ook nog sterk. Ik wilde stappen, meiden versieren. Eigenlijk als ik kon zou ik met hen aanrommelen ook, maar God behoede het, gebeurde dit nooit toen.
Maar behalve dit probleem dat ik dus bij doop en belijdenis niet die vraag heb (durven/kunnen) stellen om een rein geweten met de noodzaak om de wereld los te laten (en dat het me niet gevraagd werd in de kerk), zie je ook de kern hier staan: " de doop brengt redding DANKZIJ DE OPSTANDING van Jezus Christus"
Dat klopt. De sacramenten ontlenen hun macht uit de dood en opstanding van Christus. Het zijn ook heilshandelingen van Christus zelf, waarbij de bedienaar zijn handen en spreken is. Aan je geloofservaringen wil ik niet afdoen, maar dergelijke twijfels zijn bij de sacramenten daardoor overbodig. Je bent gereinigd van de erfzonde door het doopsel zelf, niet door je eigen geloof of gemoed. Je bent gered door het Offer van Christus, niet vanwege je verdiensten, ervaringen en zelfs nog niet eens vanwege je geloof. De sacramenten zijn soevereine handelingen van Christus, die hun macht uitsluitend aan Hem ontlenen.
Natuurlijk zullen ze meer vrucht dragen naarmate je naar zijn wil leeft en als je na je doopsel een doodzonde hebt begaan, mag je enkel het sacrament van de biecht ontvangen om zijn vergeving te ontvangen. Daarom is het goed om het leven in Christus door actieve keuzes je steeds meer eigen te maken, door gebed, sacramenten en naastenliefde. Maar ook dan blijven het genadegaven van Christus. Je doet deze dingen niet om iets te verdienen, maar omdat je van God en je naasten houdt en Hem in erkent in alle wijsheid en moreel gezag.
Tweede tekst:
Marcus 16:16
" Wie gelooft en gedoopt is zal worden gered, maar wie niet gelooft zal worden veroordeeld"
Het geloof is hier leidend en de kern. De doop heeft zonder geloof geen uitwerking, want zonder geloof word je veroordeeld.
Het probleem is niet zozeer dat het niet waar is, maar dat het lauter rationeel benaderd is. Als ik immers met mijn verstand het bestempel wat God zegt over Jezus' lijden en sterven, dan zou het voldoende zijn. Net als de katholieken dus rationeel de doop bestempelen op een zelfde wijze als "voldoende" en verder wel goed leven en daarmee het vagevuur verkorten, maar die doop is verstandelijk gezegd genoeg.
Dat is niet echt hoe het katholieke geloofsleven werkt. Je maakt er onbewust een stropop van. Er komt veel meer bij kijken, ook sacramenteel gezien. Katholiek geloven is leven vanuit de werkelijke tegenwoordigheid van Christus hier op aarde. Hij is in elke kerk en tijdens elke mis echt met lichaam en bloed, ziel en goddelijkheid aanwezig. Geloven is een actieve leefwijze, iets waar je elke dag in groeit, maar dat je ook weer kwijt kan raken als je het niet onderhoudt. Net zoals je het koud krijgt als je de zon niet meer opzoekt. Door onder meer de sacramenten, maar ook de verschillende zegeningen en gebeden wordt zowel het natuurlijke als het geestelijke leven steeds meer met Hem verbonden.
Dus hoe wordt geloof en doop meer dan rationeel, liturgisch en een bestempeling van een stuk papier in het kerkelijke archief? Hoe komt het van de lippendienst tot een hartszaak?
Door met gans jouw leven aan God toegewijd te gaan! Als een verloofde die hurkt en een doosje aanbiedt met een trouwring erin aan zijn verloofde en haar vraagt of ze met hem wil trouwen, MET VOLLE OVERTUIGING!"
Dus ten opzichte van het samenwonen van vandaag of een sprookjes huwelijk van vandaag, een ouderwetse huwelijk waarin je werkelijk door diepten en dalen jouw partner trouw wil zijn, al zou jij jouw leven voor haar moeten opgeven! Precies dat wat Jezus voor Zijn bruid, de gemeente en Israël gedaan heeft. We hoeven alleen maar de ring aan te nemen en volledig met Hem in het huwelijk te gaan.
Het gaat ten diepste om een vertrouwensrelatie! Faith! En zo is een gereformeerde op Urk niet automatisch gered, wanneer het wel net als satan geloofd wie Jezus is, maar in het duister voort gaat, zonder te breken. Het vraagt om een hartsverandering, aanvaard dat de Geest in jou het werk zal doen en dat je het niet geheel onafhankelijk aan de slag gaan, maar door Hem de weg gaat...
Dat klinkt al heel katholiek, wat je hier schrijft. Want het huwelijksbeeld is vooral in de katholieke mystiek heel belangrijk. Zo wordt het Offer van Christus ook graag gezien, als zijn volledige overgave, zijn 'ja' aan ons. En door onder meer de sacramenten wordt ook heel je lichaam, je natuur erbij betrokken. Stel je de relatie met Christus naast geestelijk ook lichamelijk voor, dat je ook samen daarin echt één wordt... zie hier, de eucharistie.
Het derde deel lijkt niet op mij gericht, maar op ene David de Vos. Die laat ik daarom voor nu rusten. Het is je echter misschien opgevallen dat ik niet direct op je Bijbelteksten inga. Dat is niet omdat ik ze niet van belang acht, maar omdat het katholieke geloof niet enkel op de Bijbel is gegrond. Zij is gegrond op de geloofstraditie van alle tijden en daarin vinden ook deze teksten hun zin en betekenis.
In de bijbel staat ook dat er volken zijn (in Romeinen 2) die de wet van God niet hebben en behouden blijken of verloren gaan op de dag dat Jezus zal oordelen de levenden en de doden op basis van wat er in hun hart omging. Of ze puur de weg van het geweten gegaan zijn. Zoals we al begonnen: " doop als gebed om een rein geweten" en dan zal blijken of we door Faith en pray for a clean hart o Lord" ons op gelijke prositie zal brengen met hen.
Door het geweten te volgen geestelijk de doop zijn te doorgaan. Uitzonderingsposities dan ten over broeder Frans!
Ik stel me zo voor dat straks massa's en massa's antieke natuurvolkeren Jezus met vreugde tegemoet gaan en in Hem de vervulling herkennen van al hun verhalen en godsdiensten: 'Dus het was Ú al die tijd!' Ook Plato zal in Jezus ongetwijfeld de Volmaakte herkennen over wie hij schreef. Wat je niet weet kun je natuurlijk niet aanvaarden, maar we hebben inderdaad altijd het eigen geweten, dat ook na je doopsel je belangrijkste gids blijft. De mens is van nature goed geschapen, doch geneigd tot het kwaad, en is dus in staat om uit vrije wil voor het goede te kiezen. Niemand heeft dus echt een excuus. Ook als je met veel lijden en beperkingen te maken hebt, of soms schijnbaar uit twee kwaden moet kiezen, kun je altijd naar je geweten luisteren. Maar het meeste geluk en het meeste heil vind je wel in de directe relatie met Christus zelf. Want uiteindelijk wordt je uitsluitend door Hem gered en genezen en hoe mooi is het om Hem al vroeg te kennen en te beminnen!
Mijn doop was dus niet af. Ik was nog te werelds, te angstig en te ver van God vandaan. Voor mij was de volwassendoop een nieuw begin maken.
En ik heb God krachtig ervaren vanaf die dag.
Voor mij is dit toch wel wat wezensvreemd. Nogmaals, ik wil niet afdoen aan je geloofservaringen, maar ik denk dat je nu wel teveel vanuit je eigen ervaringen redeneert en te weinig vanuit Gods soevereiniteit. Want als God jou iets geeft, dan is dat nooit onaf. Toen je als kind werd gedoopt, werd je al volmaakt gered. Misschien ervaarde je het naderhand anders, maar dat is niet relevant. Ervaringen kunnen inderdaad heel krachtig zijn, maar ook heel misleidend. God geeft zijn gelovigen regelmatig zelfs perioden van dorheid en leegte, opdat ze enkel op Hem vertrouwen en niet op hun eigen ervaringen en gedachten. Ik wil je daarom toch aanraden om hierin meer op Gods goedheid en volmaaktheid te vertrouwen.
Weet je wat we altijd bidden, voordat we ter communie gaan? 'Heer, ik ben niet waardig dat Gij tot mij komt, maar spreek en ik zal gezond worden.' Ik voel me nooit waardig om Christus zo te mogen ontvangen. Wie ben ik, arme zondaar, dat ik Hem, de bron van alle goedheid en heiligheid, zomaar nader en zomaar ontvang? Maar zolang ik geen doodzonde begaan heb, ga ik tóch. Want hetgeen ik niet waard ben, heb ik juist nodig om eeuwig te leven. En of ik me nu vol vreugde, somber, geïnspireerd or leeg voel, ik ontvang dan het volledige Lichaam van Christus. Net zoals ik tijdens de mis ook het Evangelie hoor, het Offer tegenwoordiggesteld zie worden op het altaar en erop mag vertrouwen dat God mijn gebeden hoort, ook al ben ik nog weleens afgeleid. Want het gaat niet om mij, om wat ik voel of denk. Het gaat om wat God mij geeft.
De kerk is dan ook geestelijk.
Maar ook natuurlijk, omdat Christus er met héél zijn wezen aanwezig is. Je kunt haar aanwijzen en herkennen, net zoals de sacramenten en de Bijbel. Zo kunnen wij God in zijn kerk met alles wat wij zijn beminnen. Wij zijn niet alleen maar geest. En Christus ook niet. Dat is wat het katholieke (en ook oosters-orthodoxe) geloof zo uniek maakt: die werkelijke tegenwoordigheid.
